De ontwikkeling van AI gaat razendsnel. In 2023 hebben we gezien hoe snel AI ons persoonlijke en zakelijke leven verandert. Niets is meer zeker, behalve dat er ongekende mogelijkheden aankomen om onze manier van werken te transformeren. De precieze gevolgen van deze globale transformatie kan nog niemand overzien. Het is daarom noodzakelijk dat elke organisatie de eigen ethische waarden onder de loep neemt om deze te integreren in het AI-beleid. Als dit niet gebeurt, zullen veel klanten en gebruikers het vertrouwen verliezen.
Wat is ethiek?
Ethiek heeft te maken met normen en waarden. Die zullen voor een gokbedrijf anders zijn dan voor een modehuis, maar bepaalde ethische normen zoals eerlijkheid en integer handelen zijn universeel. Klanten moeten er vanuit kunnen gaan dat je deze normen toepast en bijvoorbeeld niet stiekem extra winst maakt door hun persoonsgegevens te verkopen. Door de razendsnelle ontwikkeling en toepassing van AI ligt overtreding van privacy normen overal op de loer. De toepassing van ethiek in het overzicht en het beheersen van AI, je AI-governance, is dan ook niet optioneel, maar een must voor elke serieuze organisatie.
Het domein van de ethiek
Ethiek is van oudsher een domein van filosofen, maar ook techneuten moeten er nu aan geloven bij het ontwikkelen en trainen van AI. Mag je bijvoorbeeld deep fakes maken van bestaande personen en deze laten doodschieten, overrijden of misbruiken? En mag je desinformatie verspreiden die mensen tegen elkaar opzet? We moeten ons bewust worden van alle mogelijke morele dilemma’s om ze op te kunnen lossen vanuit ethische principes. De hele organisatie moet daarover regelmatig in gesprek gaan, op elk niveau.
Beslissingen van AI-modellen
Hoewel risicovolle AI-beslissingsmodellen door de komende AI-act verboden gaan worden, neemt kunstmatige intelligentie toch steeds allerlei beslissingen. Een AI-writer als ChatGPT beslist immers zelfstandig welke informatie hij gebruikt of weglaat in jouw artikel van 600 woorden. Bij een foute keuze van de AI kan de output discriminerend of misleidend zijn. Ingebouwde ethische normen kunnen dit zo veel mogelijk voorkomen, maar de human-in-the-loop blijft altijd belangrijk: de mens in het proces die het overzicht houdt.
Transparantie AI in communicatie-software
Klanten en gebruikers willen terecht weten hoe AI toegepast wordt in de producten en diensten die ze gebruiken. Gaat het allemaal wel eerlijk en rechtvaardig of wordt er achter de schermen gesjoemeld? Omdat communicatie een enorme invloed heeft op de maatschappij, moet AI-gedreven software van bedrijven als Textmetrics altijd ethisch verantwoord en transparant zijn. Hoe doe je dat en hoe communiceer je dat naar je klanten?
- Ontwikkel een ethisch kader waarbinnen je AI-richtlijnen ontwikkelt. Publiceer deze richtlijnen op je website.
- Communiceer duidelijk hoe AI wordt gebruikt: de trainingsdata, de verwerking van data en de besluitvorming.
- Inventariseer regelmatig de risico’s en overleg hoe je die ondervangt binnen je ethische kader
- Creëer een feedback-loop voor zorgen en ideeën van gebruikers en gebruik deze input voor verbetering van je AI-systemen.
- Implementeer bias-detectie en voorgestelde correcties hiervan, zoals in de Textmetrics software.
- Neem deel aan ethische initiatieven en zorg dat je organisatie hierbij zichtbaar is.
- Bied educatieve bronnen en een FAQ aan voor klanten die meer willen weten.
Vertrouwen van klanten en partners winnen en behouden
Door volledig transparant te zijn behoud je het vertrouwen van je relaties. Mensen begrijpen echt wel dat je nog niet kan zien hoe AI-gebruik precies uitpakt. Met een robuust ethisch kader en een toewijding aan integriteit en inclusie, stel je ze echter gerust.